Ἡ ἀδικία πρός τόν κύριο Nora καί τόν frère Fonso

Σάββας Σειμανίδης 1974 ΛΛΝΣ

Ἐπεισόδιο 1 – Στοῦ κουφοῦ τήν πόρτα ὄσο θέλεις βρόντα !

Ἐκείνη τήν ἐποχή δέν εἴχαμε συναίσθηση τῶν συνεπειῶν τῆς συμπεριφορᾶς μας. Καί φτάσαμε νά κάνουμε τή ζωή ποδήλατο σέ δύο ἀνθρώπους πού δέν τό ἄξιζαν καί πού εἶχαν ὅλη τή διάθεση νά μᾶς προσφέρουν. Ὁ σκοπός αὐτοῦ τοῦ κειμένου εἶναι ὅμως διπλός. Ἀπό τή μία πλευρά, να κάνω μία ἠθική ἐπανόρθωση. Ἀπό τήν ἄλλη ὅμως, εἶναι ἀναντίρρητο ὅτι ὁρισμένα περιστατικά τοῦ ἐσωτερικοῦ πρωταθλήματος βόλλευ εἶχαν ἀναμφίβολο κωμικό χαρακτήρα καί ὁ ἴδιος ὁ frère Fonso τά θυμόταν μετά καί γελοῦσε μαζί μας.

‘Ἄς πάρουμε ὅμως τα πράγματα ἀπό τήν ἀρχή. Τό 1970 ἔφθασε στο σχολεἶο μας ἔνας νέος Γᾶλλος καθηγητής φυσικῆς, ὁ κύριος Noρά. Εὐγενέστατος, χαμογελαστός, ἄριστα κατηρτισμένος καί μέ ἀνεξάντλητη ὑπομονή. Ἀπαντοῦσε σέ ὅλες τίς ἐρωτἠσεις καί τό μάθημά του ἦταν πάντα πλαισιωμένο μέ εἰκόνες καί σχήματα. Ἀπό τήν θέλησή του ὅμως νά καταλάβουν τό μάθημα ὅλοι οἰ μαθητές, εἶχε ἕνα ρυθμό ὑπερβολικά ἀργό. Καί αὐτό ἔδινε ἔναυσμα σέ ὀρισμένους μαθητές πού ἦταν πολύ προχωρημένοι ἤ πού εἶχαν πολλά κενά ἀλλά δέν εἶχαν τήν θέληση νά τά καλύψουν, νά ξεφεύγουν ἀπό τήν τροχιά τοῦ μαθήματος καί νά κάνουν πηγαδάκια κουβεντιαζοντας ὅλο καί πιό δυνατά, ὅλο καί πιό συχνά ἕως καί ἀσταμάτητα. Ὁ κύριος Νορά προσπάθησε νά τούς συνετίσει μέ εὐγενικές παρατηρήσεις ἀλλά μάταια.

Μία μέρα, ἠ κατάσταση ἔφθασε στό ἀπροχώρητο, ὁπότε ὁ καθηγητής, χωρίς να΄χάσει τήν ἠρεμία του, σταμάτησε τό μάθημα μᾶς ἐξήγησε ὅτι κάτω ἀπό αὐτές τίς συνθῆκες δέν ἦταν δυνατόν να΄κάνει μάθημα καί κάθισε στήν ἕδρα του πειριμένοντας στωικά τό … λυτρωτικό κουδοῦνι. Κάποια στιγμή μᾶς προειδοποίησε :
– Προσοχή, ἔρχεται !
Οἱ περσισότεροι εἴτε δέν ἄκουσαν εἴτε δέν ἔδωσαν σημασία στήν προειδοποίηση καί συνεχισαν τήν κουβέντα ἔτσι πού ἀκούγονταν ὡς τό σκεπαστό γυμναστήριο στήν ἄλλη πλευρά τοῦ προαυλίου, ἐκεῖ ὅπου γενικός μάνατζερ ἦταν ὀ frère Φόνσος. Ὁ φρέρ Φόνσος εἶχε πᾶθος μέ τόν ἀθλητισμό
καί ἡ μεγαλύτερἠ του ἀπόλαυση ἦταν να΄διαιτητεύει τούς ἀγῶνες τῶν ἐσωτερικῶν τουρνουά ποδοσφαίρου, μπάσκετ καί βόλλευ. Συχνά οἰ ἀγῶνες τοῦ τουρνουά βόλλευ γινόντουσαν στά διαλείμματα, ἀπό τίς 10.00 ὥς τίς 10.25, ἄν θυμᾶμαι καλά.
Ὁ Jean-Pierre κι ἐγῶ εἴχαμε τέτοιια ὀπτική γωνία πού τόν εἴδαμε τόν Φρέρ Φόνσο νά καταφθάνει ταχύτατα προς τήν αἴθουσά μας μέ ὀργισμένο ὔφος τό ὁποῖο προμήνυε καταιγῖδα πάνω στα΄κεφάλια μας !
– Παιδιά, ἔρχεται ὁ Φόνσος, προειδοποιήσαμε μέ μιά φωνή ι ὁ Jean-Pierre κι ἐγῶ, εἰς μάτην.
– Σκᾶστε γαιδούρια ! Βρόντηξε ξαφνικά ἡ φωνή τοῦ Φρερ Φόνσου, ὁ οποῖος ἦταν μέν βραχύσωμος ἀλλά ἡ φωνή του μποροῦσε νά γίνει καταπέλτης !

Ἐπεισόδιο 2
Ἔξω ἦταν τό καρφί τοῦ Ματιάτου !

-Σκᾶστε γαιδούρια ! Ντροπή σας μαντράχαλοι ! Ὁ φρέρ Φόνσος βρυχήθηκε γιά δεύτερη φορά στά 130 ντεσιμπέλ καί λουφάξαμε ὅλοι μονομιᾶς σάν νά εῖχε ἐμφανισθῆ μπροστά μας ὀ Γκοντζίλα! Καί ὅμως ὁ βραχύσωμος φρέρ Φόνσος δέν εἶχε τίποτε ἀπό ἕνα Γκοντζίλα ! Εἶχε ὅμως τόν δικό του τρόπο νά ἐπιβάλλεται.
Ἀφοῦ μᾶς ἔβαλε μιά ξεγυρισμένη κατσάδα – δικαίως ἐδῶ πού τα λέμε – μᾶς προειδοποίησε ὅτι θά εἰσράτταμε ἅπαντες ‘ἀπό ἕνα τσάι τό ἐρχόμενο Σάββατο. Γιά ὅσους δέν θυμοῦνται τό τσάι τοῦ Σαββάτου, ὑπεμθυμίζω ὅτι ἐπρόκειτο γιά τήν συνήθη τιμωρία γιά τά κοινά παραπτώματα, σέ βαθμό πλημμελήματος. Ἀντί νά φύγουμε στίς δώδεκα καί τεταρτο μέ τά ναυλωμένα λεωφορεῖα, μέναμε μέχρι τίς πέντε τό ἀπόγευμα. Τί κάναμε ὡς αὐτή τήν ὥρα ; Οἱ πιό ἄτυχοι ἔπρεπε νά ἀντιγράψουν δύο σελῖδες ἀπό τήν ‘’Κύρου ἀνάβασιν ‘’ τοῦ Ἀρριανοῦ, ἦταν ἡ ταρίφα τοῦ frère Eusèbe. Οἰ ἄλλοι, εἶχαν νά γράψουν μιά ἔκθεση, νά λύσουν τρεῖς –τέσσερεις ἀσκήσεις μαθηματικῶν ἤ φυσικο-χημείας κλπ.
Θυμᾶμαι μία ἀπό τίς λίγες φορές πού εἶσέπραξα αὐτή τήν ποινή, ἔγραψα γρήγορα τήν ἔκθεση πού μᾶς εἶχε ἐπιβάλει ὁ κύριος Bérain, καθηγητής γαλλικῶν στήν τετάρτη γυμνασίου, γιατί εἴχαμε διαμαρτυρηθῆ ὄταν μᾶς εἶπε εἰρωνικά : « Prenez-vous en main, combien de temps allez-vous encore rester un pays arriéré de l’orient ? ! » (Πᾶρτε τίς εὐθῦνες σας, για΄πόσο καιρό ἀκόμη θά παραμείνετε μία καθυστερημένη χώρα τῆς Ἀνατολῆς ;!); τήν ἔδωσα στόν Τζίμμυ τόν Μπαστινόπουλο ὁ ὁποῖος τήν ἀντέγραψε καί, σέ ἀντάλλαγμα, μοῦ ἐδωσε δωρεάν ἕνα μάθημα πόκερ, στό ὁποῖο ἦταν grand maître !
‘’- Κύριε Σειμανίδη εἴστε ἐκτός θέματος !
– Γιατί κυρία πρόεδρε ; Στό ποινικό σύστημα τῶν σχολείων δέν ἀναφέρομαι ;
– Ναί, ἀλλά ἐδῶ καί δύο λεπτά καί δεκατέσσερα δευτερόλεπτα, ἀναφέρεστε στήν προσωπικη σας ἐμπειρία, συνεπῶς εἴστε ἐκτός θέματος καί να΄μήν ἀμφισβητεῖτε τίς παρατηρήσεις τοῦ προεδρείου τῆς Βουλῆς ! Ἀλλιῶς θά σᾶς ἀφαιρέσω τό λόγο !
– Ἐντάξει κυρία Κωνσταντοπούλου, ἐπανέρχομαι στό κυρίως θέμα !
– Ναί καί εδῶ δέν εἶμαι ἡ κυρία Κωνσταντοπούλου, ἀλλά ἡ πρόεδρος τῆς Βουλῆς ! Συντομεύετε παρακαλῶ !

Ἔπειτα ἀπό τό προαναφερθέν ἐπεισόδιο, ὁ κύριος Νορᾶ ἀρνήθηκε νά διδάξει ἄλλο στήν τάξη μας. Κατόπιν συνεννοήσεως μέ τήν διεύθυνση καί τόν φρέρ Φόνσο ὁ ὁποῖος εἶχε τήν εὐθύνη τῶν ἀθλητικῶν δραστηριοτήτων, ἀνέλαβε νά διδάξει … βόλλευ ! Μάλιστα, βόλλευ, καί ἀπεδείχθη ἐξαίρετος προπονητής ! Δημιουργησε κάτι σάν ἀκαδημια βόλλευ στήν ὁποια προσέλκυσε ὅλο καί περισσότερους ἐκκολαπτόμενους ἄσσους : Ἀριστείδης Ματιᾶτος, Γιῶργος Τριανταφυλλίδης, Γιῶργος Πετσιάβας (ἐξαίρετος στήν ἄμυνα), Παναγῆς Δρακόπουλος (δεινός πασαδόρος) καί ἄλλοι…
Μπροστά σέ τόση ἐπιτυχία καί προσέλευση ταλέντων, ὁ φρέρ Φόνσος ανέλαβε τήν διοργάνωση ἐσωτερικοῦ πρωταθλήματος βόλλευ. Οἰ ἀγῶνες ἐλάμβαναν χώρα κατά τό διάλειμμα τῶν δέκα καί εἶχαν ὅλοι τόν ἴδιο διαιτητή : τόν φρέρ Φόνσο. Κάθε τάξη δημιούργησε τήν δική της ὁμάδα καί οἱ ἀγῶνες ἄρχισαν μέ τοὐς πλέον ευοίωνες οἰωνούς !
Τό γήπεδο βόλλευ ἦταν ὑπαίθριο καί εὐρίσκετο δίπλα ἀπό τό ἀνοικτό γήπεδο μπάσκετ. Οἱ θεατές προκάλεσαν ἀληθινή κοσμοσυρροή καί ὁ φρέρ Φόνσος διηύθυνε τούς ἀγῶνες μέ ἔκδηλη ἰκανοποίηση καί ὑπερηφάνεια.
Εἶναι ὅμως στήν φύση τῶν μαθητῶν νά ὑποκύπτουν στον πειρασμό νά ὑπονομεύσουν τήν ἐξουσία τήν ὁποία ἀσκεῖ στο σχολεῖο τους κάποιος ἁρμόδιος, ἰδιαίτερα ὄταν αὐτός ἔχει εὐέξαπτο χαρακτήρα ὅπως ὁ φρέρ Φόνσος. Καί ὅταν ἡ μηχανή τῆς συλλογικῆς καζούρας παίρνει μπρός, εἶναι πολύ δύσκολο νά σταματήσει ! Αὐτό ἀκριβῶς συνέβει καί μέ τόν φρέρ Φόνσο. Οἱ παρευρισκόμενοι μαθητές-θεατές ἄρχισαν νά παρενοχλοῦν τήν διαιτησία τοῦ φρέρ Φόνσου μέ ἐντεινόμενες διαμαρτυρίες, ‘’ἔξω ἦταν τό καρφί τοῦ Ματιάτου! – ἔ,ἔ ἡ πάσα ἦταν πιαστή ! – ἔ, ἔ ἀκούμπησε φιλέ ! …’’ Ὅσο ἀνέβαινε ἡ ἔνταση τῶν διαμαρτυριῶν, τόσο ἀνέβαινε καί ὁ ἐκνευρισμός τοῦ φρέρ Φόνσου ! Ἀκόμη καί ὅταν χτυποῦσε τό κουδοῦνι, πλήθος θεατῶν πολιορκούσε τόν ἤδη ἐκνευρισμένο διαιτητή για να ἐκφράσει τά παράπονά του ! Τά πράγματα ὀξύνθηκαν σέ σημεῖο πού ὁ φρέρ Φόνσος νά ἀρχίσει να΄διακόπτει τούς ἀγῶνες πρίν χτυπήσει τό κουδοῦνι ! Ἀνένδοτος στίς παρακλήσεις τῶν ἀγωνιζομένων νά συνεχισει τόν ἀγῶνα, ἔπαιρνε τή μπάλα καί ἀποχωροῦσε πρός τό γραφεῖο του ενῶ πίσω του ἀκολουθοῦσε σάν σμῆνος ἀπό σφήκες τό μαινόμενο πλῆθος κραυγάζοντας : Αἶσχος ! Αἶσχος ! ἤ Αἶμα ! Αἶμα ! Θά μποῦμε μέσα ! Θά μποῦμε μέσα !

Ἐπεισόδιο 3
‘’Μάλοβιτς, θά διακόψω τόν ἀγῶνα ! ‘’

Τότε γελοῦσα κι ἐγῶ μέ τούς ἄλλους καί τό χειρότερο, συμμετεῖχα κι ἐγῶ στήν καζούρα καί μάλιστα μέ ἐνεργό τρόπο! Σήμερα, ὅταν τό ἀναλογίζομαι, ντρέπομαι γιατί ἔχω συνειδητοποιήσει ὅτι συμμετεῖχα σέ μία ἀδικία. Γιατί πληγώσαμε ἕναν ἄνθρωπο πού ἤθελε νά προσφέρει στήν μαθητική κοινότητα τῆς σχολῆς μας. Αλλά ἄς δοῦμε τί σκαρφίστηκε τό ‘’σατανικό’’ μυαλό μου. Εἶχα παρατηρήσει ὅτι τήν ὥρα πού γινόντουσαν οἱ ἀγῶνες τοῦ πρωταθλήματος βόλλευ, ὁ ἥλιος ἦταν ἀρκετά ψηλά στόν οὐρανό. Σκέφτηκα λοιπόν ὄτι μέ ἕνα καθρεπτάκι πού ἦταν εὔκολο νά κρύψω, θά μποροῦσα νά κατευθύνω τό φῶς τοῦ ἡλίου πάνω στό πρόσωπο τοῦ φρερ Φόνσου καί να΄μήν μπορεῖ να΄δεῖ ἀρκετά καθαρά γιά νά διαιτητεύσει τόν ἀγῶνα !
Πράγματι λοιπόν, τήν ἑπομένη, ἔφτασα στό σχολείο μέ τό καθρεπτάκι κρυμμένο στήν ἐσωτερική τσέπη, ἕτοιμος για΄τό σαμποτάζ ! Ὅταν ἔφτασε ἡ ὤρα τοῦ διαλείμματος καί τοῦ ἀγῶνα ἔτρεξα ἀπό τούς πρώτους νά πιάσω τήν καταλληλη θέση σέ σχέση μέ τόν ἥλιο καί τήν θέση τοῦ φρέρ Φόνσου. Τό πρῶτο σφύριγμα ἀκούστηκε καί ὁ Στέφανος Μάλοβιτς ἔκανε τό ἐναρκτήριο σέρβις. Περίμενα λίγο να΄προχωρήσει τό παιχνίδι καί κάπου στή μέση τοῦ σέτ, ἔβγαλα τό καθρεπτάκι καί κρύφτηκα πίσω ἀπό τήν πλάτη τοῦ Ἀριστείδη. Ἔκανα μερικές δοκιμές ἀποφεύγοντας νά κρατῶ τό φῶς τοῦ ἡλίου πάνω στό πρόσωπο τοῦ φρέρ Φόνσου πάνω ἀπό λίγα δευτερόλεπτα. Στήν ἀρχή, ὁ φρέρ Φόνσος νόμισε ὄτι κάτι εἶχε γλυστρήσει στό μάτι του κι ἔβγαλε τό μαντῆλι του καί σκούπισε τά μάτια του. Λίγο ἀργότερα ὄμως ἡ ἀντηλιά πού προκαλοῦσα μέ τό καθρεπτάκι ἄρχισε καί πάλι νά τόν τυφλώνει κάθε δέκα περίπου δευτερόλεπτα ! Τώρα, ὁ Στέφανος ἔπαιζε στήν ἐμπρός δεξιά θέση καί μόλις εἶχε πετύχει ἔνα εὔστοχο καρφί, ὅταν ἀντήχησε ἡ θυμωμένη φωνή τοῦ φρέρ-διαιτητοῦ :
– Μάλοβιτς, ἄν δέν σταματήσει αυτός πού μοῦ ρίχνει τό φῶς στά μάτια μου, θά διακόψω τόν ἀγῶνα !
– Ελᾶτε ρέ παιδιά, φώναξε ὀ Στέφανος μέ τήν χαρακτηριστική του ἠρεμία, σταματῆστε σᾶς παρακαλῶ.
Στμάτησα ὄντως τό σαμποτάζ ἀλλά ὕστερα ἀπό λίγα λεπτά, ἐνέδωσα πάλι στόν πειρασμό κι ἔστρεψα τό καθρεπτάκι πρός τό πρόσωπο τοῦ δύστυχου φρέρ. Αὐτή τή φορά, ὁ κόμπος ἔφτασε στό χτένι ! Ὁ φρέρ Φόνσος σφύριξε δυνατά καί ἀνήγγειλε :
– Μάλοβιτς δῶσε μου τή μπάλα ! Διακόπτω τόν ἀγῶνα !
Τήν στιγμή πού ὁ Στέφανος τοῦ ἔδινε τή μπάλα, ἀκούστηκε τό κουδοῦνι πού σήμαινε τό τέλος τοῦ διαλείμματος καί τοῦ ἀγῶνα.
Ὁ φρέρ Φόνσος πῆρε τή μπάλα καί ἀποχώρησε πρός τό γραφεῖο του ἀκολουθούμενος ἀπό τό πλῆθος τῶν θεατῶν πού φώναζαν γιά μία ἀκόμη φορά ‘’ Αἶσχος ! Αἶσχος ! ‘’
Τό πρωτάθλημα διεκόπη γιά μιά βδομάδα καί ξανάρχισε χωρίς ἄλλα ἐπεισόδια.
Δέν θυμᾶμαι ποιά τάξη ἐστέφθη τελικῶς πρωταθλήτρια ἀλλά θυμᾶμαι τό πρόσωπο τοῦ φρέρ Φόνσου πού εἶχε ξαναβρεῖ τό γνωστό του χαμόγελο.
– Pardonnnez-moi, mon frère, sans rancune !