«Άγιος Λουδοβίκος 1901-1920» …προπομπός της Λεοντείου.

Πανοραμική άποψη της τουρκοκρατούμενης Μυτιλήνης λίγο πριν το 1908.

Στην τουρκοκρατούμενη Μυτιλήνη λειτουργούσε ιταλικό ενοριακό σχολείο στο οποίο διδάσκονταν 15 παιδιά της μικρής καθολικής κοινότητας του νησιού κατήχηση, αριθμητική και ιταλικά. Για τη συνέχεια της λειτουργίας της ο Γάλλος πρόξενος στο νησί κάλεσε Μαριανούς Αδελφούς από την Κωνσταντινούπολη.

Η Μυτιλήνη ήταν ο πρώτος ελληνικός τόπος στον οποίο εγκαταστάθηκαν τρεις Μαριανοί Αδελφοί το Σεπτέμβριο του 1901.  Ο Fr. Flavien-Etienne Botton, ο Fr. Michel-Pélissier με επικεφαλής τον Fr. Marie-Brunon Baud, τον μετέπειτα πρωτεργάτη της Μαριανής Κοινότητας στην Αθήνα, ανέλαβαν τη διεύθυνση του μικρού ενοριακού σχολείου «Άγιος Λουδοβίκος», κερδίζουν την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση των Ελλήνων και των Τούρκων που ενέγραψαν τα παιδιά τους στο σχολείο.

Οι μαθητές του σχολείου «Άγιος Λουδοβίκος» («Saint Louis») των Μαριανών Αδελφών στην τουρκοκρατούμενη Μυτιλήνη (1905)

Αναγνωρισμένη επισήμως από την Αυτοκρατορία της Οθωμανικής Κυβερνήσεως, το σχολείο λειτουργούσε για όλες της εθνικότητες. Διδάσκονται όλα τα μαθήματα σύμφωνα με το πρόγραμμα των εν Γαλλία Νεώτερων Πρακτικών Σχολών στη γαλλική γλώσσα.

Στο σχολείο λειτουργούσε Γαλλικό και Εμπορικό τμήμα όχι όμως Ελληνικό, προφανώς λόγω ύπαρξης αρκετών ελληνικών σχολείων στο νησί.

Τα μαθήματα που διδάσκονταν ήταν : Γαλλική γλώσσα και φιλολογία, Ιστορία και Γεωγραφία, Φυσική, Χημεία, Φυσική Ιστορία, Μαθηματικά, Διπλογραφία και Εμπορική Αλληλογραφία, Ιχνογραφία και Καλλιγραφία, Αγγλικά και Μουσική.

Έλληνας καθηγητής διδάσκει την ελληνική γλώσσα, ενώ η Αγγλική γλώσσα γίνεται τρεις φορές την εβδομάδα από Άγγλο καθηγητή.

Τα μαθήματα αρχίζουν στις 8 το πρωί έως στις 11.30 και από της 1.30 έως στις 4.30 το απόγευμα ενώ στα διαλείμματα είναι υποχρεωμένοι να μιλάνε γαλλικά.

Λειτουργεί τμήμα ημιοικοτρόφων στους οποίους τους δίνεται η δυνατότητα να μιλούνε γαλλικά από το πρωί έως το απόγευμα.

Το 1910 ήρθε στην τουρκοκρατούμενη Μυτιλήνη ο Frère Marie-Florentin Sivelle και με την παρέμβασή του στο ακατάλληλο σπίτι όπου στεγαζόταν το σχολείο, το μετέτρεψε σε ένα αξιοπρεπές σχολικό κτήριο.

Οι 15 μαθητές του 1901 αυξήθηκαν σε 50 το 1902, σε 80 το 1903 και το 1914 με 100 περίπου μαθητές. Λειτούργησε μέχρι το 1914 και κατά την τετραετία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο «Άγιος Λουδοβίκος» έκλεισε λόγω στράτευσης των Γάλλων μοναχών. Όμως η προσπάθεια μόνιμης επαναλειτουργίας του από το 1918 δεν τελεσφόρησε.

Τον Οκτώβριο του 1919 οι εγγραφές ανήλθαν σε 100 μαθητές (20 ήταν οικότροφοι από γειτονικά νησιά). Το σχολικό έτος 1919-1920 το σχολείο σταμάτησε απότομα τη λειτουργία του.

Από επιστολή του Fr. Jean-Emile, επάρχου της Κωνσταντινουπόλεως, πληροφορούμαστε για τη λειτουργία αυτού του σχολείου. «Τους Frères Flavien-Etienne Botton και Michel-Pélissier συνόδευσε στη Μυτιλήνη ο ναύαρχος του γαλλικού στόλου στην Ανατολική Μεσόγειο Merveilleux de Vignaux, πολύ καλός χριστιανός και πιστός φίλος των Μαριανών. Με τη δική του βοήθεια οι Frères Flavien-Etienne και Michel-Pélissier απέκτησαν σε μικρή απόσταση από την πόλη ένα εγκαταλελειμμένο τουρκικό τέμενος, το οποίο μετέτρεψαν σε σχολείο.

Περιβαλλόταν από μεγάλο ελαιώνα, τόπο ιδανικό για τη λειτουργία του υπ’ αριθμόν δύο «Αγίου Λουδοβίκου». Κατά την έναρξη των μαθημάτων στις 4 τάξεις του σχολείου «Άγιος Λουδοβίκος» γράφτηκαν 50 παιδιά. Μερικές αιτήσεις δεν έγιναν δεκτές ελλείψει χώρου. Ο Fr. Flavien μας πληροφορεί ότι διδάσκει σε 34 παιδιά με πολύ καλό πνεύμα και άριστες διαθέσεις. Δεν αποκλείεται να χρειαστεί ενίσχυση σε προσωπικό».

Εικάζεται ότι ο κύριος λόγος που το σχολείο έκλεισε, ήταν η καχυποψία των Τοπικών Αρχών και της Ορθόδοξης Εκκλησίας απέναντι στα ξένα σχολεία, φοβούμενοι πιθανό προσηλυτισμό από την πλευρά των Καθολικών.

Η κοινότητα των Frère στη Μυτιλήνη (1905)

Ότι έχει απομείνει από τον «Άγιο Λουδοβίκο» σήμερα. (2022)

Αρχείο ΕΑΛΛ : Ασλάνογλου Νατάσα  Φωτογραφικό υλικο Σαμαλτανος

Το ερειπωμένο κτήριο ανήκει στο ελληνικό δημόσιο. (2022)