Δημήτρης Καμαρωτός – Αναλαγία του χρόνου: Η περφόρμερ Άννα Παγκάλου και η φωνή της Αμαλίας Μουτούση σε κείμενα Γιώργου Βέλτσου στο Ωδείο Αθηνών
Στο πλαίσιο του φετινού Subset Festival, τη μουσική πλατφόρμα που πραγματοποιείται σε συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2025 με το Ωδείο Αθηνών, ο συνθέτης Δημήτρης Καμαρωτός παρουσιάζει 4-8 Ιουνίου το έργο «Αναλογία του Χρόνου» που βασίζεται σε δυο κείμενα του Γιώργου Βέλτσου εξελίσσεται σε δυο χώρους και μορφές. Το «Σχέδιο για Ηλέκτρα», ένα έργο για φωνή, πιάνο και κρουστά, χωρίς μουσικούς και το «Σχέδιο για Φαίδρα», μια ηχητική εγκατάσταση με διαδρομή του κοινού.
Τι περιλαμβάνει το έργο
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο γνωστός συνθέτης συνεργάζεται με τον Γιώργο Βέλτσο και αποφασίζει να μεταφέρει έργα του στη σκηνή με τον δικό του μοναδικό τρόπο, συνδυάζοντας τις νέες τεχνολογίες και την ανθρώπινη φωνή με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Πρόσφατα συνέθεσε την πρωτότυπη μουσική για το έργο «Προσδοκώ» που ανέβηκε στο ΚΘΒΕ την τρέχουσα σεζόν.
Ο Δημήτρης Καμαρωτός, έχει δουλέψει πολλά χρόνια πάνω στην ανάπτυξη της θεατρικής δραματουργίας με τη μουσική και τον ηχητικό σχεδιασμό. Μάλιστα ήταν υπεύθυνος του συστήματος UPIC στο πλευρό του Ιάννη Ξενάκη, έχει συνεργαστεί με το IRCAM στο Παρίσι αλλά και με πλειάδα σύγχρονων συνθετών.
Το βιβλίο με τα θεατρικά έργα του Γιώργου Βέλτσου «Σχέδιο για Ηλέκτρα, Σχέδιο για την Ιφιγένεια, Σχέδιο για Φαίδρα», αφιερωμένο στη Ρούλα Πατεράκη, θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη. Όπως σημειώνει ο Δημήτρης Καμαρωτός στο «Αντί Επιμέτρου» της έκδοσης για τη δραματουργία του έργου:
[…] Στο «Σχέδιο για Ηλέκτρα», ένα έργο για φωνή, πιάνο και κρουστά, χωρίς μουσικούς, ένας συνθέτης σε μια ατελή και ατέλειωτη έρευνα, ενώ η φωνητική performer τείνει συνεχώς προς έναν σημειακό χρόνο. Εδώ, όπως στο έργο του Βέλτσου, ο χρόνος είναι σπειροειδής: κυκλικός, αλλά ποτέ ο ίδιος. Μια φωνή τον συγκρατεί στιγμιαία. Μια άλλη τον αφήνει να χαθεί. Το τραγούδι χρησιμοποιείται ως φορέας μιας αποκαλυπτικής ρωγμής στον χρόνο. Εμφανίζεται σε στιγμές που το άπιαστο γίνεται στιγμιαία αντιληπτό. Η φωνή της ακούγεται πρώτα χωρίς να τη βλέπουμε, χωρίς να είναι στο φως, και πρόσκαιρα αποκτά την πλήρη υλική παρουσία ενώ αμέσως μετά, σε μια πτώση, αποσυντίθεται βαθμιαία σε άυλο πρόσωπο. Σαν τελευταίο συστατικό κάθε μέρους, ο λόγος τείνει προς τη διάλυση που μετά, εκρηκτικά, θα γεννήσει το επόμενο μέρος.Και αυτό σε μια απόπειρα αέναης επανάληψης…
«Σχέδιο για Φαίδρα», ό,τι λέγεται, έχει ήδη ειπωθεί. Ό,τι ακούγεται, φτάνει από αλλού. Η φωνή δεν είναι τώρα παρούσα· έχει ήδη ειπωθεί. Αντηχεί σαν μνήμη σε υπόγειο χώρο. Ο θεατής διασχίζει έναν ηχητικό λαβύρινθο, όπου ο χρόνος δεν είναι στιγμιαίος αλλά καταβυθισμένος. Η φωνή δεν ανήκει πια σε σώμα. Είναι αποτύπωμα. Η ηθοποιός είναι απούσα, ή παραμονεύει ως σκιά, μια Αριάδνη χωρίς νήμα, ή ένα φάντασμα του σώματος που μίλησε. Οι μύθοι και ο χώρος συμπλέκονται. Η Φαίδρα και ο Ιππόλυτος διαχέονται σε δύο άλλες μυθικές οντότητες, την Αριάδνη και τον Μινώταυρο. Τους φέρνει ο χώρος και αυτοί τον κατοικούν. Ο ποιητικός λόγος του Βέλτσου εδώ δεν διασπάται αλλά συντίθεται για να εκθέσει τα θραύσματα της μνήμης. Το κείμενο λειτουργεί σαν λαβύρινθος χωρίς κέντρο, ένας τόπος όπου «η φωνή δεν λέει το νόημα αλλά το τραύμα της φράσης». Δεν υπάρχει λύτρωση· μόνο επανάληψη υπό άλλο πρίσμα. Η φωνή δεν τραγουδά για να πείσει, αφηγείται για να σταματήσει τον χρόνο…
Υπάρχει μια συνδετική και συμπληρωματική σχέση μεταξύ των δύο μερών. Το Β Μέρος με την ηχητική εγκατάσταση λειτουργεί σχεδόν αντιστικτικά προς την Αναλογία του Χρόνου του Α Μέρους. Ο χρόνος εδώ δεν συμπυκνώνεται στιγμιαία αλλά εξαντλείται διασχίζοντας τον
Λαβύρινθο, η σκηνική σύνθεση δεν έχει σταθερή θέση αλλά είναι διασκορπισμένη σε δωμάτια, με μια σταδιακή διαδρομή του κοινού προς έναν τελικό κόμβο….]
Info: Δημήτρης Καμαρωτός – Αναλογία του χρόνου. Βασισμένο στα κείμενα Σχέδιο για Ηλέκτρα και Σχέδιο για Φαίδρα του Γιώργου Βέλτσου
Subset Festival 2025, Αμφιθέατρο Ιωάννης Δεσποτόπουλος, 4-8 Ιουνίου / 20.00
