Skip to main content

Η ιστορία της ανθρωπιάς και του ηρωισμού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου συχνά βρίσκει φωτεινά παραδείγματα μέσα από την εκπαίδευση και την αλληλεγγύη. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η δράση του Αδελφού Albert Pfleger και των Μαριστών στη Βουδαπέστη, οι οποίοι, μέσω του σχολείου Champagnat, κατάφεραν να σώσουν δεκάδες ζωές Εβραίων παιδιών και οικογενειών από τις ναζιστικές διώξεις.

Η ίδρυση του σχολείου Champagnat

Το 1928, ο Αδελφός Albert Pfleger, σε συνεργασία με τον Αδελφό Ferdinand Fischer, ίδρυσαν το σχολείο Champagnat στη Βουδαπέστη. Στόχος τους ήταν η παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης σε παιδιά Γάλλων και Ούγγρων, ενώ το σχολείο αναγνωρίστηκε από την κυβέρνηση ως ιδιωτικό και λειτουργούσε χωρίς κρατική χρηματοδότηση. Από τα πρώτα του χρόνια, το Champagnat αποτέλεσε σημείο αναφοράς όχι μόνο για την εκπαίδευση, αλλά και για την κοινωνική αλληλεγγύη της εποχής.

Κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1940, πριν την άμεση εμπλοκή της Ουγγαρίας στον πόλεμο, το σχολείο λειτουργούσε σαν να ήταν σε καιρό ειρήνης. Όμως, η εισβολή των ναζιστικών δυνάμεων στη Βουδαπέστη το 1944 θα άλλαζε δραματικά τα δεδομένα.

Ηρωισμός κατά τη διάρκεια του πολέμου

Το 1942, το σχολείο φιλοξένησε Γάλλους στρατιώτες που είχαν δραπετεύσει από τη γερμανική αιχμαλωσία, μεταξύ των οποίων οι Αδελφοί Bernard Clerc και Jean-Baptiste Bonetbeltz, Ο Αδελφός Bonetbeltz ήταν αιχμάλωτος πολέμου στη Γερμανία, από όπου δραπέτευσε επτά φορές . Οι δύο άντρες, μετά από τις πολλαπλές απόπειρες δραπέτευσης από γερμανικά στρατόπεδα, βρήκαν καταφύγιο στο Champagnat υπό την καθοδήγηση του Αδελφού Pfleger.

Με την επιδείνωση της κατάστασης για τους Εβραίους το 1944, ο Αδελφός Pfleger και οι Μaristes ανέλαβαν δράση για τη διάσωση παιδιών και οικογενειών. Μεταφέρονταν παιδιά από το γκέτο στο σχολείο, όπου τους παρείχαν τροφή, καταφύγιο και ψευδή έγγραφα για την προστασία τους από τις ναζιστικές δυνάμεις. Οι Αδελφοί δεν περιορίστηκαν στους κοινόχρηστους χώρους του σχολείου, αλλά εγκατέστησαν τους διασωθέντες ακόμη και στις προσωπικές τους κάμαρες, προσφέροντάς τους άμεση προστασία.

Η δράση τους, ωστόσο, δεν πέρασε απαρατήρητη από τη Γκεστάπο. Στις 19 Δεκεμβρίου 1944, οκτώ Μaristew συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν στη φυλακή Fo-Utca στη Βούδα, όπου υπέστησαν σωματική και ψυχολογική κακοποίηση. Παρά την αιχμαλωσία τους, διατήρησαν την πίστη και την ανθρωπιά τους, και στις 11 Φεβρουαρίου 1945 απελευθερώθηκαν από τον Κόκκινο Στρατό.

Το γκέτο της Βουδαπέστης: συνθήκες και κίνδυνοι

Το γκέτο της Βουδαπέστης δημιουργήθηκε τον Νοέμβριο του 1944 και υπήρξε ενεργό μέχρι την απελευθέρωσή του στις 17 Ιανουαρίου 1945. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν εξαιρετικά δύσκολες: υπερπληθυσμός, έλλειψη τροφής και συχνές επιθέσεις από την ακροδεξιά ουγγρική οργάνωση Arrow Cross. Η διαφυγή των παιδιών και η προσωρινή προστασία τους στο Champagnat ήταν θέμα ζωής και θανάτου, και η ηρωική δράση των Maristes  απέδειξε την αφοσίωση στην προστασία του αδύναμου.

Αναγνώριση και κληρονομιά

Η προσφορά του Αδελφού Albert Pfleger και των συνεργατών του αναγνωρίστηκε διεθνώς. Το 1981, ο Pfleger τιμήθηκε από το Yad Vashem με τον τίτλο του «Δίκαιου των Εθνών» για τη διάσωση των Εβραίων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Επιπλέον, του απονεμήθηκε η Λεγεώνα της Τιμής και άλλες διακρίσεις, επιβραβεύοντας το θάρρος και την αφοσίωσή του στην ανθρωπιά.

Παρομοίως, ο Αδελφός Bernard Clerc τιμήθηκε για τη δράση του, αναδεικνύοντας το παράδειγμα θάρρους, αλληλεγγύης και ανθρωπιάς σε μία από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας. Οπως και ο Jean-Baptiste Bonetbeltz Η ιστορία των Μaristes στη Βουδαπέστη παραμένει φωτεινό υπόδειγμα για το πώς η εκπαίδευση και η πίστη στις αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μπορούν να γίνουν όπλα ενάντια στη βία και την αδικία.

Η κληρονομιά τους συνεχίζει να εμπνέει, υπενθυμίζοντας ότι η προστασία του αδύναμου, η ανιδιοτελής προσφορά και η υπεράσπιση της ανθρωπιάς δεν είναι απλώς ιδανικά, αλλά πράξεις που μπορούν να αλλάξουν τη ζωή δεκάδων ανθρώπων.