Το παρόν πόνημά μου, το οποίον έγραψα υπό μορφή μυθιστορήματος και στο οποίο περιγράφω λεπτομερώς τη φοίτησή μου και τα συμβάντα της περιόδου της μαθητείας μου στα Σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης, που στην κυριολεξία ήταν τα δύο Σχολεία του Λεοντείου (Σίνα και Πατησίων), το αφιερώνω στο αγαπημένο μου Σχολείο, Λεόντειο Λύκειο, και στους Μαριανούς Αδελφούς (Frères), οι οποίοι με δίδαξαν σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα και μου έδωσαν γερές βάσεις.

Επίσης, το αφιερώνω στη μνήμη των Δασκάλων και Καθηγητών μου, από τους οποίους έλαβα όλα τα απαραίτητα εφόδια για να αντιμετωπίζω με επιτυχία όλες τις δυσκολίες της ζωής μου.

Επιπλέον, μέσω αυτού, είμαι υποχρεωμένος να δηλώσω ότι με τη βοήθεια των ανωτέρω έλαβα την απαραίτητη μόρφωση, η οποία με βοήθησε σημαντικά σε όλη την εν γένει υπαλληλική μου σταδιοδρομία.

Αθήνα, 16/11/2015                                                            Ροβέρτος Ι. Κοκαλάκης

Απόφοιτος Λεοντείου Λυκείου Πατησίων,

Τάξης 1948-49

1. ΕΓΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΣΗ ΜΟΥ ΩΣ ΜΑΘΗΤΗΣ ΤΗΣ 3^ΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΤΟ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ.

Η καταγωγή μου ήταν από το Ηράκλειο της Κρήτης. Στο εν λόγω κρητικό νησί γεννήθηκα το έτος 1930, και στο οποίο φοίτησα ως μαθητής στις τάξης 1ης και 2ας Δημοτικού.

Το έτος 1938, όπου φοίτησα ως μαθητής στο Παλλάδιο Λύκειο του Ηρακλείου κατά τη Σχολική περίοδο 1938-39 και συγκεκριμένα στην 3^η Δημοτικού, έφθασε στο τέλος του με ικανοποιητικά αποτελέσματα από απόψεως επίδοσής μου στα μαθήματα, αλλά και από τους επαίνους των διδασκάλων μου για το ήθος μου και όλη την εν γένει πρόοδό μου, προς τους γονείς μου. Οι γονείς μου βλέποντας ότι, οι επιδόσεις μου ήσαν ικανοποιητικές σκέφτηκαν να με εγγράψουν σε άλλο καλύτερο Σχολείο της εποχής εκείνης και συγκεκριμένα στο Λεόντειο Λύκειο, καθότι είχαν πληροφορηθεί ότι το εν λόγω Σχολείο ήταν το καλύτερο, αλλά και το ότι διέθετε οικοτροφείο, οπότε θα μπορούσα ως εσωτερικός μαθητής του να παρακολουθήσω τα μαθήματα λόγω της μεγάλης απόστασης από την κατοικία μας. Επιπλέον μου δινόταν η ευκαιρία του να μάθω και μια ξένη γλώσσα, τη γαλλική, και έτσι θα αποκτούσα ένα νέο εφόδιο από πλευράς γνώσεων στη ζωή μου. Το εν λόγω Σχολείο βρισκόταν στην Αθήνα, στο τέρμα Πατησίων και σε μια περιοχή που ήταν γεμάτη από λαχανόκηπους. Έτσι λοιπόν αποφάσισαν οι γονείς μου την εν λόγω σκέψη τους να την κάνουν πραγματικότητα. Προς τούτο επικοινώνησαν με το υπόψη Σχολείο και πληροφορήθηκαν τα πάντα για την εγγραφή μου σε αυτό ως εσωτερικός μαθητής, και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η μετάβασή μας εκεί συνοδεία με τον πατέρα μου για τα περαιτέρω. Ακολούθως έγιναν οι απαραίτητες διαδικασίες και πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση μου εκεί τόσο στο οικοτροφείο, όσο και στο Σχολείο ως μαθητής της 3^ης Δημοτικού κατά τη Σχολική Περίοδο 1939-40.

2. Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΣΤΟ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΩΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ ΤΗΣ 3^ΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ.

Από αυτό το σημείο αρχίζει η ζωή μου να κυλά στο εν λόγω Σχολείο και φυσικά μακριά από τους γονείς μου. Στην αρχή, όπως ήταν φυσικό, στενοχωρήθηκα πολύ, διότι αισθάνθηκα τον εαυτό μου τελείως μόνο σε ένα ξένο περιβάλλον και στερούμενος της προστασίας και αγκάλης των γονιών μου. Αυτό θεωρείται πολύ φυσικό, διότι ήμουν τότε μόλις 9 ετών και στερήθηκα για πρώτη φορά τους γονείς μου. Οπότε η προσαρμογή στη νέα κατάσταση των πραγμάτων ήταν αρκετά δύσκολη και μάλιστα σε αυτή την ηλικία. Με την πάροδο όμως του χρόνου άρχιζα σιγά- σιγά να προσαρμόζομαι. Άλλωστε δεν μπορούσα να κάνω και τίποτε άλλο.

Ως μαθητής και οικότροφος πλέον του υπόψη Σχολείου θυμάμαι ότι το ημερήσιο πρόγραμμά του ήταν το εξής: Το πρωί γύρω στις 6 π.μ. είχαμε εγερτήριο, ήτοι, ξυπνούσαμε με ένα χτύπημα των χεριών του επόπτη Μαριανού Αδελφού (Frère), που στην περίπτωσή μου ήταν ο Frère SIRI, Ούγγρος στην καταγωγή και πολύ αυστηρός. Παράλληλα άναβε όλο το φωτισμό του κοιτώνα μας, ο οποίος ήταν στον τελευταίο όροφο του οικοδομήματος του Σχολείου και έπρεπε να εγερθούμε από το κρεβάτι μας.

Στη συνέχεια ακολουθούσαν οι διαδικασίες (πλύσιμο, ντύσιμο κλπ) ως και στρώσιμο απαραιτήτως του κρεβατιού μας. Και αφού τελείωναν όλα αυτά σε περιορισμένα χρονικά περιθώρια (όπως συμβαίνει και σε στρατιωτικές σχολές) οδηγούμαστε σε διάταξη σειράς στην τραπεζαρία για το πλούσιο πρωινό ρόφημα. Μετά το ρόφημα πηγαίναμε στην αίθουσα μελέτης, όπου κάναμε καθημερινά τις προετοιμασίες των μαθημάτων της επόμενης ημέρας, προκειμένου να φρεσκάρουμε τα μαθήματα εκείνης της ημέρας. Στις 8 π.μ. κτυπούσε το κουδούνι του Σχολείου με εκείνον τον χαρακτηριστικό και δυνατό ήχο του, όπου μας καλούσε να συγκεντρωθούμε όλοι οι μαθητές στον υπαίθριο χώρο των κτιριακών εγκαταστάσεών του, προκειμένου να γίνει η επιβεβλημένη πρωινή προσευχή μας απευθυνόμενη προς το Θεό και Πατέρα μας με τα εξής λόγια: «Βασιλεύ Ουράνιε παράκλητε το Πνεύμα της αληθείας, …».

Η Προσευχή αυτή γινόταν από το Δ/ντη του Λεοντείου, που στην περίπτωσή μου ήταν ο Frère Joinese, από τη θέση του πλατύσκαλου της θύρας εξόδου προς το προαύλιο του Σχολείου, και ο οποίος ήταν πλαισιωμένος από τους υπόλοιπους καθηγητές. Οι μαθητές μικροί και μεγάλοι ήσαν παρατεταγμένοι σε διάταξη σειρών κατά την εξής θέση. Οι μικροί που ανήκαν στις τάξεις από το Δημοτικό και μέχρι την 3^η Γυμνασίου στο αριστερό τμήμα του προαυλίου και οι υπόλοιποι των τάξεων από την 4^η Γυμνασίου και μέχρι την 8^η στο δεξιό τμήμα. Επόπτης των μικρών ήταν ο Frère SIRI, των δε μεγάλων ο Frère XAVIE.

Επίσης τη στιγμή αυτή γινόταν και τυχόν ανακοινώσεις προς τους μαθητές από πλευράς Σχολείου. Μετά το πέρας της Προσευχής όλοι οι μαθητές οδηγούντο στις τάξεις τους και άρχιζε η διδασκαλία του μαθήματος. Το κάθε μάθημα διαρκούσε 45 λεπτά της ώρας και η ειδοποίησή μας για τη διακοπή προς διάλειμμα γινόταν πάλι μέσω του εν λόγω κώδωνα, που αναφέρω ανωτέρω. Το κάθε διάλειμμα διαρκούσε 10 έως 15 λεπτά, οπότε πάλι κτυπούσε ο εν υπόψη κώδωνας για την επιστροφή μας στην τάξη μας, προκειμένου να συνεχισθεί το πρόγραμμα διδασκαλίας. Όλοι οι Δάσκαλοι και Καθηγητές του Λεοντείου ήσαν ο ένας καλύτερος του άλλου και κατέβαλαν τα πάντα για να αφομοιωθούν από εμάς αυτά που ήθελαν να μας διδάξουν. Στην 3^η Δημοτικού την εποχή εκείνη Δάσκαλος ήταν ο Γεωργιλής.

Συμπληρωματικώς αναφέρω ότι, στο πρώτο διάλειμμα οι εσωτερικοί μαθητές ελάμβαναν ως συμπλήρωμα του πρωινού ροφήματος μια φέτα ψωμιού μαζί με μια πλάκα σοκολάτας από έναν Frère, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος  για τη διανομή αυτή. Επίσης στον εν λόγω εξωτερικό χώρο υπήρχαν διάφορα γυμναστικά όργανα για την άσκηση των μαθητών. Το Σχολείο επίσης σου έδινε τη δυνατότητα να αγοράσεις κανένα τετράδιο με το χαρακτηριστικό σήμα του Λεοντείου ή ακόμη οτιδήποτε από τη γραφική ύλη διαθέτοντας ένα μικρό βιβλιοπωλείο, το οποίον άνοιγε την πόρτα του σε κάθε διάλειμμα. Επίσης, στο τέλος αυτού του μεγάλου προς διάθεση των μαθητών χώρου υπήρχε κι ένας άλλος, περιφραγμένος χώρος, ο οποίος χρησίμευε για τη φύτευση διαφόρων οπωροκηπευτικών ειδών. Και στην περίπτωση αυτή υπήρχε κάποιος Frère, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος για την εν λόγω εργασία.

Η καθημερινή διδασκαλία διαρκούσε 5 ώρες ημερησίως και τις ημέρες που υπήρχε και απογευματινό μάθημα το χρονικό διάστημα έφτανε τις 5 ώρες το πρωί και 3 ώρες το απόγευμα. Τα Σάββατα, διότι την εποχή εκείνη τα Σχολεία λειτουργούσαν επί 6ημέρου βάσεως, η διδασκαλία ήταν 5ωρη.

Το εν λόγω Σχολείο, ξέχασα να αναφέρω ανωτέρω, έδινε μεγάλη σημασία στην εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού η καθημερινή διδασκαλία της ήταν 2ωρη. Στην περίπτωση αυτή, εάν κάποιος μαθητής δεν μπορούσε να ανταποκριθεί θετικά στο εν λόγω μάθημα, τότε η Διεύθυνση του Σχολείου καλούσε τον πατέρα του και του ζητούσε να πάρει τον υιό του από το Σχολείο, λόγω ανεπάρκειάς του. Αυτό δε σήμαινε ότι το Σχολείο δεν έδινε σημασία και στα υπόλοιπα μαθήματα, τουναντίον, εάν και σε αυτά συνέβαινε το ίδιο σε κάποιο μαθητή του, η Διεύθυνση ανταποκρινόταν κατά τον ίδιο τρόπο.

Τώρα σχετικά με τον έλεγχο από απόψεως κατάρτισης του μαθητού, το εν λόγω Σχολείο φρόντιζε όπως ο καθηγητής του κάθε μαθήματος εξετάζει τους μαθητές του το ελάχιστο μία φορά το μήνα. Επίσης σε τακτά χρονικά διαστήματα είχαμε και πρόχειρα διαγωνίσματα.

Επιπροσθέτως, σύμφωνα με την Εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας την εν λόγω εποχή τα Σχολικά εξάμηνα εκάστης Σχολικής περιόδου, που στην πραγματικότητα ήταν τετράμηνα, ήταν δύο. Το πρώτο εξάμηνο άρχιζε στην αρχή του μηνός Οκτωβρίου και τελείωνε στις αρχές του μηνός Φεβρουαρίου του επόμενου έτους, οπότε όλοι οι μαθητές υφίσταντο γραπτές εξετάσεις, και στη συνέχεια άρχιζε το επόμενο εξάμηνο διδασκαλίας με περάτωσή του τον Ιούνιο μήνα, οπότε οι μαθητές προέβαιναν σε νέα δοκιμασία μέσω των νέων γραπτών εξετάσεων για τη μεταπήδησή τους στην επόμενη τάξη του Σχολείου. Πριν όμως αρχίσουν οι εν λόγω εξετάσεις, το Σχολείο διοργάνωνε τις ετήσιες γυμναστικές επιδείξεις των μαθητών του. Το πρόγραμμα αυτό περιελάμβανε γυμναστικές ασκήσεις και ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς, όπου οι μαθητές έδειχναν την επιδεξιότητά τους σε όλα αυτά και ο παρευρισκόμενος κόσμος τους χειροκροτούσε.

Στις υπόψη γυμναστικές επιδείξεις συμμετείχαν και οι μαθητές του Λεοντείου Λυκείου της οδού Σίνα, καθότι οι εν λόγω επιδείξεις διοργανώνονταν εκ κοινού μεταξύ των δύο Σχολείων.

Τώρα σύμφωνα με τις πολλές συνήθειες του Λεοντείου ήταν κι η ανακοίνωση της γενικής βαθμολογίας των μαθητών εκάστου μηνός σε όλα τα μαθήματα που περιελάμβανε το πρόγραμμα διδασκαλίας.

Προς τούτο, όλοι οι μαθητές συγκεντρώνονταν στο χώρο του θεάτρου, όπου γίνονταν όλες οι Σχολικές εκδηλώσεις. Στην εν λόγω συγκέντρωση ήσαν παρόντες τόσο ο Διευθυντής του Σχολείου από πλευράς Μαριανών Αδελφών, ο Γυμνασιάρχης, ως κι οι υπόλοιποι Καθηγητές. Τότε ο Επόπτης (Frère) της κάθε τάξεως από το Δημοτικό και μέχρι την 8^η Γυμνασίου διάβαζε το όνομα του μαθητού από μία κατάσταση που είχε ανά χείρας και ο μαθητής, ακούγοντας το όνομά του, σηκωνόταν όρθιος και ο Επόπτης του γνωστοποιούσε τη γενική βαθμολογία σχετικά με τη μηνιαία επίδοσή του, όπως π.χ. «ΚΑΛΩΣ. ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ. ΑΡΙΣΤΑ». Το αυτό γινόταν για κάθε τάξη του Σχολείου.

Επίσης, για τους καλούς μαθητές υπήρχε και η περίπτωση της εγγραφής τους στη Λεγεώνα της Τιμής, ένα είδος επιβράβευσής τους, από τις πολλές ιδιαιτερότητες που είχε το εν λόγω Ελληνογαλλικό Σχολείο. Στην περίπτωση αυτή, ο ενδιαφερόμενος μαθητής υπέβαλλε σχετική αίτηση προς τη Διεύθυνση του Σχολείου και τότε αυτός επιτύγχανε την εγγραφή του, και εφόσον βέβαια συμφωνούσαν όλοι ανεξαιρέτως οι καθηγητές του. Παράλληλα με την εγγραφή του έδιναν κι ένα σήμα με τα χαρακτηριστικά και το όνομα της εν λόγω Τιμής.

Συνεχίζοντας την αφήγησή μου για το τι υπήρχε και συνέβαινε στην εν λόγω Σχολική περίοδο κατά τη διάρκεια της φοίτησής μου ως εσωτερικός μαθητής του, είχα παρατηρήσει ότι στην κεντρική είσοδό του, και συγκεκριμένα στο δεξιό τοίχο και προ της εισόδου της Γραμματείας, ήταν αναρτημένος ένας μεγάλος πίνακας με τα ονόματα των μαθητών όλων των τάξεων, οι οποίοι ελάμβαναν μηνιαίως το γενικό βαθμό στα μαθήματά τους ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ και ΑΡΙΣΤΑ. Αυτό ήταν από τις πολλές και ποικίλες συνήθειες του Σχολείου, εν αντιθέσει με άλλα ελληνικά Σχολεία.

Την εποχή εκείνη, όλοι οι μαθητές και των δύο Σχολείων του Λεοντείου Λυκείου (Σίνα και Πατήσια) ήσαν άρρενες και Καθολικοί στο θρήσκευμα. Τώρα, στο μάθημα των Θρησκευτικών, τη διδασκαλία από απόψεως Καθολικών μαθητών την αναλάμβαναν οι εκάστοτε Διευθυντές (Μαριανοί Αδελφοί) των Σχολείων. Στα Πατήσια την εποχή που ήμουν μαθητής της 3^ης Δημοτικού και εσωτερικός, την εν λόγω διδασκαλία (κατήχηση) την έκανε ο τότε Διευθυντής του, Frère JOINESE. Και, συνεχίζοντας την αφήγησή μου αναφορικά με το υπόψη Σχολείο και συγκεκριμένα με τη φοίτησή μου σε αυτό, θυμάμαι ότι το μεσημέρι, στη 1 μ.μ. περίπου, τελείωνε η πρωινή διδασκαλία. Τότε οι μεν εσωτερικοί μαθητές οδηγούμαστε στην τραπεζαρία του Σχολείου λίαν πεινασμένοι για να απολαύσουμε το πλούσιο μεσημεριανό γεύμα μας. Οι δε εξωτερικοί μαθητές, και όσοι φυσικά ήθελαν, για να αποφύγουν την ταλαιπωρία του να μεταβούν στο σπίτι τους και να επιστρέψουν στο σχολείο τις μέρες που είχαμε απογευματινή διδασκαλία, φρόντιζαν το πρωί να πάρουν από το σπίτι, με τη φροντίδα της μητέρας τους φυσικά, ένα καλαθάκι με το φαγητό τους. Έτσι λοιπόν και αυτοί το μεσημέρι συγκεντρώνονταν σε μια μεγάλη αίθουσα διασκευασμένη σε τραπεζαρία και γευμάτιζαν. Μετά το γεύμα οδηγούμαστε για λίγο στους εξωτερικούς χώρους του Σχολείου για λίγη ανάπαυλα και παιχνίδι. Επίσης, στους υπαίθριους χώρους του υπήρχαν αρκετά όργανα γυμναστικής με τα οποία δινόταν σε κάθε μαθητή που το επιθυμούσε η ευκαιρία να ασκηθεί. Τώρα από απόψεως ομάδων (από πλευράς αθλημάτων, ήτοι ποδόσφαιρο, μπάσκετ κλπ) υπήρχαν οι σχετικές ομάδες από μαθητές όλων των τάξεων που έδειχναν ενδιαφέρον για τα μαθήματα αυτά. Μάλιστα παίζαμε και με άλλα Σχολεία για το Σχολικό πρωτάθλημα και πολλές φορές τους νικούσαμε. Και στη συνέχεια για το Σχολικό πρόγραμμα της ημέρας αναφέρω ότι στις 3 μ.μ. επιστρέφαμε στην τάξη για το απογευματινό μάθημα, που διαρκούσε 3 ώρες, και στις 5 μ.μ. κτυπούσε το κουδούνι για το τέλος του μαθήματος.

Στη συνέχεια, οι εσωτερικοί μαθητές μετέβαιναν στην τραπεζαρία προκειμένου να πάρουν τον απογευματινό τους καφέ συνοδευόμενο από διάφορα βουτήματα, οι δε εξωτερικοί μαθητές αναχωρούσαν για το σπίτι τους. Κατά την περίοδο αυτή, θυμάμαι ότι ο Frère SIRI, όταν παρατηρούσε ένα μαθητή να κάνει κάποια αταξία, τον καλούσε μπροστά του και τότε του τραβούσε τα τσουλούφια του κεφαλιού του, σηκώνοντάς τον συνάμα ψηλά, οπότε ο εν λόγω μαθητής ούρλιαζε από τον πόνο και αυτό το σκεπτόταν πολύ σε τυχόν επανάληψη της αταξίας του στο μέλλον.

Αυτό λοιπόν ήταν ένα είδος τιμωρίας για τα παιδιά που προέβαιναν σε διάφορες αταξίες. Μετά, λοιπόν, τον απογευματινό καφέ, συνεχίζοντας την αφήγησή μου, οδηγούμαστε ξανά στον υπαίθριο χώρο για λίγη ανάπαυση μέχρι να έλθει η στιγμή της προώθησής μας στην αίθουσα της μελέτης. Η εν λόγω μελέτη γινόταν σε κάποια από τις πολλές αίθουσες του Σχολείου υπό την επίβλεψη, φυσικά, του Επόπτη Frère. Κατά τη διάρκεια της μελέτης επικρατούσε απόλυτη ησυχία, ο κάθε μαθητής καθόταν στο γραφείο του και προετοίμαζε τα μαθήματα της επόμενης ημέρας, δεν μπορούσε να μιλήσει με κανέναν από τους υπόλοιπους. Για να γίνει αυτό, ή για κάποια βοήθεια από πλευράς μαθημάτων έπρεπε να πάρει την άδεια του Επόπτη. Ακόμη και για να μεταβούμε στην τουαλέτα για τη σωματική μας ανάγκη χρειαζόταν άδεια .Αυτά ως προς την καθημερινή μας μελέτη και την προετοιμασία των μαθημάτων της επόμενης ημέρας. Το βράδυ, γύρω στις 8:30- 9:00 μ.μ., οδηγούμαστε ξανά στην τραπεζαρία για το δείπνο και, τέλος, στον κοιτώνα μας για ύπνο και ξεκούραση. Αυτό γινόταν επί καθημερινής βάσεως.

Το Σαββατοκύριακο διέφερε κάπως, καθότι μπορούσε ο εσωτερικός μαθητής να παραληφθεί από τους γονείς του ή από κάποιο στενό συγγενή του και να ξεφύγει λίγο από τη ρουτίνα του Σχολείου. Η επιστροφή στο σχολείο γινόταν την Κυριακή το βράδυ υπό τη συνοδεία του συγγενούς προσώπου. Τώρα, σχετικά με την περίθαλψη των εσωτερικών μαθητών του, το Σχολείο διέθετε μία μικρή κλινική, στην οποία νοσηλευόταν ο κάθε ασθενής από τους εσωτερικούς μαθητές υπό την επίβλεψη του ειδικού από τους Frères και, στην περίπτωσή μου, ήταν τότε επιφορτισμένος για την υπόψη εργασία ο Frère ZEROM, ένας εξαιρετικός άνθρωπος, εκτός από Μοναχός. Επίσης, προσφερόταν και για την αντιμετώπιση τυχόν τραυμάτων σε μαθητές του Σχολείου.

Και με την περιγραφή μου αυτή φτάνω στο τέλος της Σχολικής περιόδου 1939-40, , οπότε με τις εξετάσεις του Β’ εξαμήνου έλαβα τον έλεγχό μου με άριστα για την εν γένει επίδοσή μου στα μαθήματα, αλλά και τη μεταπήδησή μου στην επόμενη τάξη του Δημοτικού, τη Δ’ Δημοτικού. Σημειωτέον ότι, την εποχή εκείνη, το Δημοτικό ήταν 4τάξιο και το Γυμνάσιο 8τάξιο.

Πριν γίνουν όμως οι προαγωγικές εξετάσεις και συγκεκριμένα γύρω στα τέλη Μαΐου ή αρχές Ιουνίου, όπως αναφέρω ανωτέρω σε άλλη παράγραφό μου, το Σχολείο διοργάνωνε και τις γυμναστικές επιδείξεις των μαθητών του. Σε αυτές όλοι οι μαθητές φορούσαν άσπρα μπλουζάκια, άσπρα παντελόνια και μία γραβάτα χρώματος μπλε δεμένη στο λαιμό τους. Και, όπως καταλαβαίνετε, η γενική εμφάνισή τους ήταν κάτι το καταπληκτικό.

Και στο σημείο αυτό τελειώνει και η περιγραφή μου για την εν λόγω Σχολική περίοδο, αλλά και την παραμονή μου ως εσωτερικού μαθητή.

Τότε, όλοι οι Καθηγητές και μαθητές του Λεοντείου Λυκείου Πατησίων αποχαιρετιστήκαμε μεταξύ μας και δώσαμε την υπόσχεση ότι θα επιστρέψουμε τον προσεχή Οκτωβρίου ξεκούραστοι από τις μεγάλες διακοπές μας και με όρεξη να αρχίσουμε τη νέα Σχολική περίοδο.

Το καλοκαίρι του έτους 1940 το πέρασα αρκετά καλά, καθότι ήμουν κοντά στους γονείς μου, οι οποίοι εν τω μεταξύ είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα κι έτσι ήμασταν όλοι μαζί.

Ο καιρός όμως, όπως άλλωστε το έχουμε διαπιστώσει, κυλά πολύ γρήγορα και ο Οκτώβριος μήνας δεν άργησε να έλθει, οπότε έπρεπε να επιστρέψουμε στο Σχολείο και στα μαθήματα. Εν τω μεταξύ, την περίοδο εκείνη διαμέναμε προσωρινώς στην περιοχή της Ν. Σμύρνης, από όπου το Λεόντειο ήταν πολύ μακριά, οπότε ο πατέρας μου φρόντισε να με εγγράψει σε κάποιο Δημοτικό Σχολείο της περιοχής.

Έτσι, λοιπό, κυλούσε ο χρόνος, ώσπου ένα πρωινό, και συγκεκριμένα της 28^ης Οκτωβρίου, μας ξύπνησε το πρωί ένας παράξενος εκκωφαντικός ήχος που δεν είχαμε ξανακούσει στο παρελθόν. Τότε, έντρομοι αλλά και πολύ περίεργοι να μάθουμε τι συμβαίνει, σηκωθήκαμε από τα κρεβάτια μας, ανοίξαμε το παράθυρο και από τους διερχόμενους πολίτες πληροφορηθήκαμε την κήρυξη Πολέμου μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδος και, όπως ήταν επόμενο, αισθανθήκαμε φόβο για το τι μέλλει γενέσθαι, καθότι σκεπτόμαστε πώς ένα Κράτος μικρό, όπως είναι το ελληνικό, θα δυνηθεί να αντιμετωπίσει ένα μεγαλύτερό του, όπως η Ιταλία. Η φοίτησή μου, όμως, στο υπόψη Δημοτικό Σχολείο δεν κράτησε πολύ καθότι η οικογένειά μου μεταφέρθηκε σε νέο σπίτι, στην Πλατεία Κολιάτσου, στο οποίο και εγκαταστάθηκε μόνιμα και συγκεκριμένα μεταξύ των οδών Πάτμου και Σερίφου (γωνία). Στην περιοχή εκείνη έγινε η νέα εγγραφή μου στο Δημόσιο Δημοτικό, το οποίο ήταν μέρος του κτηρίου του 8^ου Γυμνασίου. Επειδή όμως την εποχή εκείνη το εν λόγω κτήριο είχε επιταχθεί από το Δημόσιο για να στεγάσει μέρος των αγγλικών στρατευμάτων, τα οποία ευρίσκοντο στην Ελλάδα λόγω του πολέμου, έγινε η μεταφορά του Δημοτικού σε ένα άλλο κτήριο, το οποίο βρισκόταν εκεί κοντά και ήταν εγκαταλελειμμένο. Στην εν λόγω Τάξη (Δ’ Δημοτικού), είχα ως Δάσκαλο έναν υπέροχο άνθρωπο, αλλά και πολύ καλό εκπαιδευτικό, με το όνομα ΦΙΛΗΣ. Θυμάμαι στην εν λόγω Τάξη είχαμε και κορίτσια, καθότι ήταν μικτό το Σχολείο. Εγώ από απόψεως θέσεως καθόμουν σε ένα από τα μπροστινά θρανία και δίπλα μου καθόταν ο συμμαθητής μου με το όνομα Καμάρας. Δυστυχώς όμως και αυτή η φοίτησή μου ήταν πολύ μικρή σε διάρκεια, λόγω της εξέλιξης του υπόψη πολέμου, αλλά και διότι η διάρκεια της κάθε εκπαιδευτικής περιόδου ήταν μικρή.  Σημειωτέον ότι εκείνη την περίοδο είχαν επιστρατευθεί οι περισσότεροι εκ των εκπαιδευτικών, προκειμένου να ενισχύσουν τους ήδη πολεμούντες συναδέλφους τους στο μέτωπο της Αλβανίας. Εν τω μεταξύ, στην περίοδο αυτή, είχαν επιταχθεί από το Κράτος όλες οι κτηριακές εγκαταστάσεις του Λεοντείου Λυκείου Πατησίων, προκειμένου να μετατραπούν σε Στρατιωτικό Νοσοκομείο για την περίθαλψη των τραυματιών πολέμου. Μ ε την εξέλιξη αυτή σταμάτησε το εν λόγω Σχολείο (ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ) να λειτουργεί. Η κατάσταση αυτή κράτησε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια είχαμε και την εμπλοκή μας στον πόλεμο με τη φασιστική, τότε, Γερμανία, η οποία μας κήρυξε τον πόλεμο, λόγω των μεγάλων επιτυχιών που είχαν τα ελληνικά στρατεύματα σε πολλά σημεία του αλβανικού μετώπου, αλλά και για να βοηθήσει τους συμμάχους της τους Ιταλούς. Η διάρκεια του εν λόγω πολέμου δεν ήταν μεγάλη παρά τη μεγάλη αντίσταση των ελληνικών δυνάμεων από απόψεως άμυνας, καθότι ο εχθρός είχε μεγάλη υπεροχή τόσο από απόψεως δύναμης πυρός όσο και υπεροπλίας. Κι έτσι, το πρωινό του μηνός Απριλίου του έτους 1941, έντρομοι από το φόβο αντικρίσαμε τις γερμανικές στρατιωτικές μονάδες να διασχίζουν την οδό Πατησίων με κατεύθυνση προς το κέντρο των Αθηνών.

Και από αυτό το σημείο σταματά η ελευθερία των Ελλήνων και αρχίζει η περιβόητη κατοχή της Πατρίδας μας με όλα τα γνωστά επακόλουθα. Η περίοδος αυτή ήταν δεινή για την Ελλάδα ως Κράτος και προπάντων για το λαό της, καθότι, λόγω της μεγάλης πείνας που ακολούθησε, είχε πολλά θύματα.

Την περίοδο αυτή ήταν, επίσης, σύνηθες φαινόμενο να αντικρίζεις στους δρόμους νεκρούς συνανθρώπους μας. Πραγματικά, η θέα αυτή του νεκρού και πεσμένου στο πεζοδρόμιο σου προξενούσε μεγάλη θλίψη. Και το εν λόγω φαινόμενο είχε λάβει μεγάλες διαστάσεις την εποχή εκείνη, λόγω της μεγάλης πείνας του ελληνικού λαού. Στο διάστημα αυτό ήταν σύνηθες το εμπόριο της μαύρης αγοράς. Με αυτό θησαύριζαν οι μαυραγορίτες, οι οποίοι σου πωλούσαν ένα καρβέλι σπιτικού ψωμιού για μια σακούλα χρημάτων. Διότι την περίοδο της κατοχής είχαμε φθάσει στον πληθωρισμό από πλευράς οικονομίας και κυκλοφορούσαν τότε για τις εκάστοτε συναλλαγές μας χαρτονομίσματα των εκατομμυρίων, ακόμη και δισεκατομμυρίων, άνευ, φυσικά, αξίας.

Με την πάροδο του χρόνου άρχισαν να λειτουργούν και τα σχολεία, αλλά με μεγάλες ελλείψεις και τους μαθητές να προσέρχονται στις τάξεις λίαν πεινασμένοι, εξαιτίας της έλλειψης βασικών τροφίμων στα σπίτια τους.

Θυμάμαι τότε είχε καθιερωθεί από την τότε κατοχική Κυβέρνηση να μας προσφέρεται από πλευράς Σχολείου ένα πρόγευμα, το οποίο λαμβάναμε σε ένα από τα διαλείμματα της καθημερινής διδασκαλίας.

Εν τω μεταξύ, η Σχολική περίοδος την εν λόγω εποχή της κατοχής της Ελλάδος από τα γερμανικά στρατεύματα ήταν μικρή, αν θυμάμαι καλά 3μηνος ή 4μηνος, και συνέχεια περνούσαμε στην επόμενη μαθητική τάξη. Επίσης και η διδασκαλία ήταν ελλιπής, οι μαθητές πολλοί σε κάθε τάξη, λόγω της έλλειψης χώρου αλλά και του περιορισμένου αριθμού διδασκάλων, καθηγητών.

Στις αρχές του έτους 1942 έδωσα γραπτές εξετάσεις προκειμένου να εισαχθώ στο Γυμνάσιο και συγκεκριμένα στην 1^η Γυμνασίου του 8^ου Γυμνασίου αρρένων, που ευτυχώς ήταν πλησίον του σπιτιού μας κι επομένως δεν είχα πρόβλημα μεταφοράς. Σημειωτέον ότι το κτήριο του Σχολείου ήταν πάλι επιταγμένο από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και υπήρχαν μόνο μερικές αίθουσες σε κάποιο μέρος του κτίσματος για διάθεση προς διδασκαλία. Σε αυτές ο χώρος ήταν μικρός και οι μαθητές πολλοί. Στην εν λόγω τάξη, αν θυμάμαι καλά, είχα καθηγητές για τα μεν Ελληνικά κάποιον ονόματι Σμυρλόγλου, για τη δε Φυσική τον Κακιά, Κακιάς λεγόταν από απόψεως ονόματος, αλλά ήταν πολύ κακός και αυστηρός στην πραγματικότητα. Η Σχολική περίοδος στην εν λόγω τάξη διήρκησε γύρω στους 4 μήνες, οπότε έγιναν οι καθιερωμένες, όπως συνήθως, προαγωγικές εξετάσεις και πέρασα στην επόμενη σχολική τάξη, τη 2^α Γυμνασίου.

Ο πατέρας μου δεν ήθελε να συνεχίσω να φοιτώ στο εν λόγω Σχολείο, λόγω ελλιπούς μαθήσεως, και αποφάσισε την εκ νέου εγγραφή μου στο Λεόντειο Λύκειο της οδού Σίνα, καθότι το αντίστοιχο Σχολείο των Πατησίων ήταν κλειστό εξαιτίας των γενικών επισκευών του μετά την επιστροφή των κτηριακών εγκαταστάσεών του από το Κράτος στη Διεύθυνση του Σχολείου. Στο εν λόγω Λεόντειο Λύκειο της οδού Σίνα πήγαινα καθημερινώς με το μέσο σταθερής τροχιάς, που την εποχή εκείνη ήταν τα κίτρινα και πράσινα τραμ. Επιβιβαζόμουν από την Πλατεία Κολιάτσου και κατέβαινα στη στάση Ομόνοιας και συγκεκριμένα μπροστά από το τότε μεγαλοκατάστημα με την ονομασία ΜΙΝΙΟΝ και στη συνέχεια με τα πόδια διέσχιζα την Πανεπιστημίου κι έφθανα στο Σχολείο, στην οδό Σίνα.

Στο υπόψη Σχολείο, κατά τη Σχολική περίοδο 1942-43, από απόψεως Ελληνικών και Αρχαίων είχα τον Καθηγητή Αργυρόπουλο, φιλόλογο, στα δε Μαθηματικά το Γιαννακόπουλο. Διευθυντής του Σχολείου ήταν ο Frère BRUNON. Και από πλευράς Frères θυμάμαι τους CHRISOLO, AMATEUR, PIERRE. Μάλιστα, εξ αυτών ο Frère CHRISOLO ήταν πολύ δραστήριος κι από τα πολλά επιτεύγματά του ήταν και η ίδρυση μιας προσκοπικής ομάδας δικής του έμπνευσης με την ονομασία «ΠΑΝΤΑ ΙΣΙΑ». Η εν λόγω προσκοπική ομάδα, εκτός του Λεοντείου Σίνα, υπήρχε και στα Πατήσια, όπου αρχηγός της ήταν ο Frère ACENDENIUS. Στις εν λόγω ομάδες εγγράφονταν όσοι επιθυμούσαν από τους μαθητές των υπόψη Σχολείων και μάλιστα κατά τις θερινές περιόδους πήγαιναν και κατασκηνώσεις, κατά το προσκοπικό σύστημα, σε κτήριο των Frères στο παλαιό Ηράκλειο Αττικής.

Ήμουν κι εγώ μέλος της εν λόγω Ομάδας, όπως κι ένας από τους μικρότερους αδελφούς μου. Στο Σχολείο αυτό της οδού Σίνα θυμάμαι ότι μια φορά με κάλεσε στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών ο Καθηγητής, οπότε εγώ διάβασα το κείμενο του βιβλίου στα Αρχαία και στη συνέχεια έκανα την ερμηνεία, του απάντησα ακολούθως σε όλες τις ερωτήσεις, από πλευράς γραμματικής, που μου υπέβαλε είδε το γράψιμό μου στο τετράδιο με το αρχαίο κείμενο στα αριστερά του τετραδίου και δεξιά τη μετάφρασή του, όπως ακριβώς ήθελε και απαιτούσε από τους μαθητές του, καθώς και την καλλιγραφία μου και, αφού μου έδωσε πρώτα συγχαρητήρια για την τόσο μεγάλη επιμέλειά μου, με βαθμολόγησε με το βαθμό 20, πράγμα δύσκολο και ειδικά στην περίπτωση των Αρχαίων Ελληνικών. Στο αναφερόμενο Λεόντειο, του οποίου οι βασικές αρχές υπήρξαν Η ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ- Η ΑΠΛΟΤΗΤΑ- Η ΕΡΓΑΣΙΑ- Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ και Η ΑΜΙΛΛΑ, φοίτησα ως μαθητής των τάξεων 2^ας και 3^ης Γυμνασίου του τότε 8ταξίου Γυμνασίου και για τα χρόνια της κατοχής 1942 και μέχρι το 1944.

Εν τω μεταξύ, τον Οκτώβριο του 1944 και συγκεκριμένα την 12^η Οκτωβρίου 1944 αναχώρησαν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής από την Ελλάδα, καθότι είχε ήδη αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τη συντριβή τους από τα συμμαχικά στρατεύματα σε όλα ανεξαιρέτως τα πεδία των μαχών. Κι έτσι έφθασε επιτέλους η πολυπόθητος εκείνη ημέρα που απελευθερώθηκε η Ελλάδα από τα στρατεύματα κατοχής κι έγινε η εγκατάσταση της πρώτης μεταπολεμικής Κυβέρνησης υπό τον Πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Μετά την παρέλευση όμως μικρού χρονικού διαστήματος από την απελευθέρωση της Ελλάδος από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, ξέσπασε στην Αθήνα ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των αντάρτικων ομάδων Ε.Α.Μ. και ΕΛ.Α.Σ. από το ένα μέρος και των στρατιωτικών δυνάμεων της Ελλάδος και των ευρισκομένων στην Αθήνα τότε αγγλικών στρατευμάτων από την άλλη. Στο διάστημα αυτό είχαν κλείσει πάλι τα Σχολεία, αλλά και εκτός αυτού δεινοπαθήσαμε και από πλευράς τροφίμων, διότι βρισκόμαστε, λόγω της κατοικίας, σε ζώνη που κατείχαν οι στρατιώτες των ανταρτών και, όπως ήταν επόμενο, είχε νεκρωθεί η αγορά και, το σπουδαιότερο, η διακίνηση κάθε προϊόντος. Η σύγκρουση αυτή σταμάτησε με συμφωνία που υπογράφηκε ύστερα από αλλεπάλληλες συζητήσεις στην Αθήνα μεταξύ των αντιπροσώπων των δύο μερών. Δυστυχώς, οι αντάρτες δεν τήρησαν την εν λόγω συμφωνία και, μετά από ολίγο χρονικό διάστημα, οι δυνάμεις τους άρχισαν να κτυπούν την ύπαιθρο σκορπίζοντας τρόμο, ληστείες και θάνατο στους κατοίκους των περιοχών αυτών. Η σύγκρουση αυτή κράτησε δύο χρόνια, ήτοι από το 1947 μέχρι το 1949, οπότε ήλθε πάλι η ειρήνη και η ησυχία στην Πατρίδα μας. Εν τω μεταξύ, μετά την κατάπαυση του πυρός στην Αθήνα άρχισαν πάλι να λειτουργούν τα Σχολεία. Εγώ τότε είχα μεταφερθεί στο Λεόντειο Λύκειο των Πατησίων και παρακολουθούσα μαθήματα της 4^ης Γυμνασίου. Διευθυντής του Σχολείου ήταν πάλι ο γνωστός Frère JOINESE και, από πλευράς Frères οι: ATHANASE, PROSPER, AMATEUR, ZEROM, MICHEL κ.ά., των οποίων τα ονόματα δε θυμάμαι ύστερα από τόσα χρόνια που έχουν παρέλθει.

Από πλευράς τώρα Καθηγητών Φιλολογίας στο εν λόγω Σχολείο, είχα αλληλοδιαδόχως τους: Ε. Κολοκοτσά, Μπουρδάκο, Ρωμανό, Κουρούμαλη και Ι. Κατσουρό. Από πλευράς τώρα Μαθηματικών σε όλες ανεξαιρέτως τις τάξεις, εκτός της 4^ης, που είχα ως Καθηγητή το Frère MICHEL, ο οποίος εν τω μεταξύ είχε γίνει Διευθυντής του Σχολείου λόγω αποχωρήσεως του προκατόχου του (Frère JOINESE), λόγω γήρατος, είχα τον Καθηγητή Γ. Μπούσγο, έναν υπέροχο καθηγητή και καλά καταρτισμένο στο εν λόγω μάθημα. Στο μάθημα τώρα των Φυσικών είχα σε όλες τις τάξεις τον υπέροχο Καθηγητή- Φυσικό Κ. Αρετουλάκη, στον οποίο χρωστάω πολλά, διότι μου έδωσε γερές βάσεις για να μπορέσω στη ζωή μου ως πολίτης να ανέβω αρκετά ψηλά. Στο μάθημα της Ιστορίας είχα τον αείμνηστο Γρ. Μπουρδάκο, ο οποίος μάλιστα μιλούσε απταίστως την καθαρεύουσα ελληνική γλώσσα και αυτή χρησιμοποιούσε στην παράδοση του μαθήματος. Στο μάθημα των Λατινικών είχα τον Καθηγητή Ρωμανό. Γυμνασιάρχης την εποχή εκείνη ήταν ο Ι. Κατσουρός. Τώρα στο μάθημα της γαλλικής γλώσσας είχα συνέχεια σε όλες τις τάξεις τον Frère DEMETRE. Στη Γυμναστική το Ν. Τερζάκη και στις δύο τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου (7^η και 8^η) τους Στ. Κορρέ και Ι. Κατσουρό στα μαθήματα Ιστορίας, Ψυχολογίας και Λογικής ως κι Αρχαίων Ελληνικών αντιστοίχως. Στο εν λόγω Σχολείο πέρασα αρκετά καλά σε όλες ανεξαιρέτως τις τάξεις του από απόψεως συστήματος διδασκαλίας και συνεργασίας.

Διότι το Λεόντειο Λύκειο ήταν και είναι ένα Σχολείο Συνεργασίας Διευθυντών, Διδασκάλων, Καθηγητών, Διοικητικού Προσωπικού, μαθητών και γονέων με κοινό χαρακτηριστικό το οικογενειακό πνεύμα και τον αλληλοσεβασμό όλων των συντελεστών.

Επιπλέον, υπήρχε σε αυτό και τρομερός ανταγωνισμός και ας πούμε άμιλλα, μεταξύ των μαθητών εκάστης τάξεως για την επικράτηση του καλύτερου. Επίσης, θυμάμαι ότι στις δύο τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου (7^η και 8^η) μια ομάδα μαθητών της τάξης μας εξέδιδε και μία εφημερίδα με την ονομασία «ο Ρωμιός», μέσω της οποίας σατιρίζαμε καθηγητές και συμμαθητές μας εκμεταλλεύονταν κάθε τυχόν παραστράτημά τους.

Στο μάθημα, τώρα, της γαλλικής γλώσσας, στο οποίο έδιναν μεγάλη σημασία από πλευράς Λεοντείου για τους καλούς μαθητές υπήρχε και ιδιαίτερη βράβευση, ήτοι ο Υπεύθυνος Καθηγητής, που ήταν επί το πλείστον Frère, έδινε στον καλό μαθητή και ένα αναμνηστικό δίπλωμα, όπως φαίνεται στις εικόνες 3 και 4. Επίσης, στην εικόνα 5 φαίνεται και το ιδιαίτερο σηματάκι της λεγεώνας της τιμής, που δινόταν από πλευράς Σχολείου, όπως περιγράφω ανωτέρω σε μία παράγραφό μου.

Μια ακόμη από τις πολλές συνήθειες που είχε το ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ήταν κι η ετήσια έκδοση του καλλιτεχνικά και καταλλήλως επιμελημένου βιβλίου ή, όπως ονομαζόταν στη γαλλική, SOUVENIR, στο οποίο ήσαν γραμμένες όλες οι δραστηριότητες του Σχολείου, ως και τα γεγονότα που συνέβησαν στη λήξασα Σχολική περίοδο, καθώς και οι φωτογραφίες των μαθητών του ανά τάξη χωριστά, ως κι οι ατομικές φωτογραφίες των μαθητών που έλαβαν στην τάξη τους καθ’ όλη τη Σχολική περίοδο το γενικό βαθμό ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ ή ΑΡΙΣΤΑ.

Και συνεχίζοντας την αφήγησή μου για το γνωστό μας πλέον θέμα, μου ήλθε στη μνήμη μου το εξής περιστατικό που συνέβη μια ημέρα στην τραπεζαρία του Σχολείου και συγκεκριμένα την ώρα του μεσημεριανού γεύματος, ήτοι ο συμμαθητής μας Ιωάννης Βερίτσης, πολύ ζωηρός και ιδιόρρυθμος χαρακτήρας, υιός στρατιωτικού, είχε φέρει μαζί του κρυφίως το υπηρεσιακό περίστροφο του πατέρα του, προφανώς για λόγους εντυπωσιασμού, και το περιεργαζόταν την εν λόγω ώρα. Εν τω μεταξύ το υπόψη περίστροφο είχε εντός αυτού και μια σφαίρα που δεν την είχε αντιληφθεί ο εν λόγω μαθητής. Και, όπως το περιεργαζόταν, σε μία στιγμή πάτησε τη σκανδάλη του και τότε εκσφενδονίστηκε η εν λόγω σφαίρα με αποτέλεσμα να τραυματίσει τον διπλανό του, καθήμενο στο εν λόγω τραπέζι, μαθητή.

Ο τραυματισθείς ήταν κι αυτός συμμαθητής μου και ονομαζόταν Σ. Καράσος. Βέβαια, η Διεύθυνση του Σχολείου, ύστερα από αυτό το δυσάρεστο συμβάν, απέβαλε οριστικά από το Λεόντειο τον υπόψη μαθητή και δράστη. Όσον αφορά στον τραυματία, μεταφέρθηκε άμεσα στο Νοσοκομείο για τα περαιτέρω.

Ένα άλλο περιστατικό που θυμήθηκα και που συνέβη στην 8^η Γυμνασίου ήταν το εξής: ο Καθηγητής των Αρχαίων Ελληνικών και Γυμνασιάρχης του Σχολείου μας, Ι. Κατσουρός, μας είχε ενημερώσει ότι, σύμφωνα με το Σχολικό πρόγραμμα, θα έπρεπε να ερμηνεύσουμε ως μάθημα τον «Επιτάφιο» του Περικλέους και θα έπρεπε αναγκαστικώς να αγοράσουμε το σχετικό βιβλίο και να το φέρομε μαζί μας την ημέρα που μας είχε ορίσει, προκειμένου να αρχίσουμε την ερμηνεία του.

Την ημέρα, λοιπόν, εκείνη που επρόκειτο να γίνει η σχετική ερμηνεία του αρχαίου κειμένου από το εν λόγω βιβλίο και τη στιγμή που έμπαινε στην τάξη ο ανωτέρω για να αρχίσει το μάθημα, όλοι μας ανάψαμε κεριά και λιβάνι, τα οποία, σε συνεννόηση μεταξύ μας, είχαμε αγοράσει από το εμπόριο και φέραμε μαζί μας, οπότε το τι έγινε εκείνη την ώρα δεν περιγράφεται. Νομίζω ότι ακούω ακόμη και τώρα τις άγριες φωνές του Γυμνασιάρχη, με τις οποίες αναστατώθηκε όλο το Σχολείο. Βέβαια δεν έγινε καμία αποβολή, καθότι όλοι μας κρατούσαμε τα αναμμένα κεριά κι επομένως, εάν προέβαινε  το Σχολείο σε τιμωρία, θα έπρεπε να μαςς αποβάλει όλους. Πράγμα που δε γίνεται.

Τώρα, από απόψεως μαθημάτων, στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου είχαμε τα εξής: 1) ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Λογοτεχνία- Έκθεση Ιδεών, με καθηγητή το Φιλόλογο Ανδρέα Κουρούμαλη. 2)ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Ερμηνεία διαφόρων αρχαίων συγγραφέων, όπως Πλάτωνα, Όμηρο, Σωκράτη, Θουκυδίδη κ.ά., Συντακτικό, ως και Ερμηνεία αγνώστου κειμένου, με καθηγητή Φιλόλογο το Γυμνασιάρχη Ι. Κατσουρό. 3) ΛΑΤΙΝΙΚΑ: Ερμηνεία κειμένου από τα Λατινικά στα Ελληνικά- Γραμματικές παρατηρήσεις, επίσης με το Γυμνασιάρχη Ι. Κατσουρό. 4) ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: Άλγεβρα- Γεωμετρία- Τριγωνομετρία, με το Μαθητματικό Γ. Μπούσγο. 5)ΦΥΣΙΚΗ: Αεροδυναμική- Οπτική- Ατομική Ενέγεια, με το Φυσικό Κ. Αρετουλάκη. 6) ΙΣΤΟΡΙΑ: Ιστορία της νεωτέρας Ελλάδας, με το Φιλόλογο Καθηγητή Στ. Κορρέ. 7) ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ (Λογική), με τον Καθηγητή και Φιλόλογο Στ. Κορρέ. 8)ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑ: Γνωριμία του σύμπαντος, με  τον Καθηγητή και Διευθυντή του Λεοντείου Πατησίων Frère MICHEL. 9) ΓΑΛΛΙΚΑ: Ερμηνεία αγνώστου γαλλικού κειμένου- Γραμματική, με τον  Frère JERARD. 10) ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας με το Διευθυντή του Σχολείου, Frère MICHEL. 11) ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ με το Γυμναστή Ν. Τερζάκη. Επόπτης της τάξης μας ήταν ο  Frère ATHANASE. Και με την περιγραφή μου αυτή ως προς την ύλη διδασκαλίας στην τελευταία τάξη του 8ταξίου Γυμνασίου, τελειώνει και η αφήγησή μου με την ιδιότητα του μαθητή του Λεοντείου Λυκείου Πατησίων. Στο τέλος της Σχολικής περιόδου 1948-49 δώσαμε απολυτηρίους εξετάσεις σε μικτή Επιτροπή αποτελούμενη από Καθηγητές του Δημοσίου και του Σχολείου μας, καθότι το Λεόντειο ήταν ιδιωτικό και αυτό προέβλεπε ο Νόμος του Κράτους…